เว็บไซต์ฐานข้อมูลศิลปกรรมเอเซียอาคเณย์ กำลังทำการปรับปรุงบางส่วน ขออภัยในความไม่สะดวกค่ะ
ติดต่อภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร คลิก
ประเทศเวียดนาม หรือสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม ตั้งอยู่ทางตะวันออกสุดของคาบสมุทรอินโดจีน โดยมีอาณาเขตทางเหนือติดต่อกับประเทศจีน ทางทิศตะวันตกติดกับประเทศกัมพูชาและประเทศลาว ทางทิศใต้ติดต่อกับทะเลจีนใต้ ส่วนอาณาเขตทางทิศตะวันออกนั้นติดต่อกับอ่าวตังเกี๋ย
ดินแดนที่เรียกว่าประเทศเวียดนามในปัจจุบันมีพัฒนาการอันยาวนานโดยมีหลักฐานเก่าแก่ไปถึงสมัยยุคหินเก่า ดินแดนแห่งนี้ยังประกอบไปด้วยกลุ่มคนหลายหลาย ที่มีบทบาทอย่างมากคือ เวียด และจาม โดยอาณาจักรของพวกเวียดอยู่ทางตอนเหนือ ส่วนจามจะอยู่ทางตอนใต้ อาณาจักรทั้งสองในสมัยหนึ่งได้มีความเจริญรุ่งเรืองด้านการปกครอง และการทหาร นอกจากนี้อาณาจักรเวียด และจามต่างมีการสร้างสรรค์งานศิลปกรรมของตนเอง และมีพัฒนการที่น่าสนใจด้วย
อาณาจักรจามกินพื้นส่วนเวียดนามกลางถึงเวียดนามใต้ โดยมีเชื้อชาติจามเป็นเจ้าของวัฒนธรรม ทั้งนี้ในขณะที่อาณาจักรเวียดรับอิทธิพลหลักจากวัฒนธรรมจีน แต่อาณาจักรจามกลับรับวัฒนธรรมมาจากอินเดีย และเขมร ส่วนจีนมีบทบาทชั้นรองลงมา นอกจากนี้คนในอาณาจักรเวียดโดยหลักนับถือพุทธศาสนามหายานซึ่งมีที่มาจากจีน แต่ผู้คนในอาณาจักรจามโดยส่วนใหญ่นับถือศาสนาฮินดู และบางยุคอาจมีพระพุทธศาสนาบ้าง ชื่อลำดับสมัยของศิลปกรรมในอาณาจักรจามไม่ได้เรียกตามลำดับราชวงศ์เหมือนกับศิลปะเวียด หากแต่เรียกตามชื่อศาสนสถาน หรือสถานที่ที่พบงานศิลปกรรมในยุคดังกล่าว ซึ่งสามารถแบ่งได้ดังนี้
มิเซิน E1 | พุทธศตวรรษที่ 13 |
หัวล่าย | พุทธศตวรรษที่ 14 |
ดงเดือง | ครึ่งแรกพุทธศตวรรษที่ 15 |
มิเซิน A1 | ครึ่งหลังพุทธศตวรรษที่ 16-17 |
บิญดิ่ญ | พุทธศตวรรษที่ 17-18 |
สมัยหลัง | พุทธศตวรรษที่ 19-21 |
พื้นที่ของอาณาจักรเวียดอยู่ในส่วนของเวียดนามเหนือในปัจจุบัน อาณาจักรแห่งนี้มีความสัมพันธ์กับจีนอย่างใกล้ชิด เนื่องจากเคยอยู่ใต้อำนาจการปกครองของจีน รวมถึงเป็นส่วนหนึ่งของการแบ่งเขตการปกครองของราชสำนักจีนด้วย ดังนั้นเราจะเห็นได้ถึงแรงบันดาลใจจากวัฒนธรรมจีนในงานศิลปกรรมของคนแถบนี้ หากกล่าวถึงศิลปกรรมของอาณาจักรเวียด สามารถแบ่งได้ดังนี้
ยุคใต้อาณัติจีน | พ.ศ. 336-1481 |
ยุคราชวงศ์โง | พ.ศ. 1482 – 1508 |
ยุคกบฎ 12 ขุนศึก | พ.ศ. 1508 – 1510 |
ยุคราชวงศ์ดินห์ | พ.ศ. 1511 - 1522 |
ยุคราชวงศ์เล ระยะต้น | พ.ศ. 1523 - 1552 |
ยุคราชวงศ์ลี้ | พ.ศ. 1553 - 1768 |
ยุคราชวงศ์เจิ่น | พ.ศ. 1768 - 1943 |
ยุคราชวงศ์โห่ | พ.ศ. 1943 - 1950 |
ยุคใต้อาณัติจีน | พ.ศ. 1950 - 1970 |
ยุคราชวงศ์เลระยะหลัง | พ.ศ. 1971 - 2321 |
ยุคราชวงศ์ไต้เซิน | พ.ศ. 2321 - 2345 |
ยุคราชวงศ์เหงียน | พ.ศ. 2345 - 2488 |
ฐานข้อมูลศิลปกรรมเอเซียอาคเนย์ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร โดย ฐานข้อมูลศิลปกรรมเอเซียอาคเนย์ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร อนุญาตให้ใช้ได้ตาม สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า 4.0 International.
อยู่บนพื้นฐานของงานที่ http://www.art-in-sea.com/.
การอนุญาตนอกเหนือจากที่ระบุไว้ในสัญญาอนุญาตนี้ อาจมีอยู่ที่ http://www.art-in-sea.com/
คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร 31 ถนนหน้าพระลาน แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 10200 โทรศัพท์ 0 2224 7684 โทรสาร 0 2226 5355